سیاستهای دولت سیزدهم و پایان رفتارهای خصمانه ریاض بار دیگر دو کشور اسلامی را به یکدیگر رسانده و توافق صورت گرفته زمینهساز بازگشت روابط به حالت عادی شده است.
بر اساس آمار منتشرشده در زمان اوج روابط اقتصادی، میزان مبادلات تجاری میان تهران و ریاض با در نظر گرفتن صادرات و واردات حدود ۸۰۰ میلیون دلار بود که در سالهای قطع روابط ایران و عربستان تجارت میان دو کشور عملاً متوقف شد؛ اما برخی از کارشناسان معتقدند که با بهبود این روابط ایران میتواند بین دو تا سه میلیارد دلار و شاید بیش از این ظرفیت تراز تجاری عربستان را از آن خود کند که در صورت تحقق این امر شاهد جهش در اقتصاد کشور خواهیم شد.
در همین راستا مشهد مقدس بهواسطه یکی از قطبهای گردشگری در حوزه مذهبی و گردشگری سلامت ظرفیت مناسبتی برای بهرهبرداری از توسعه روابط داراست.
مشهد مقدس بهواسطه دربرگیری بیشترین صنایع تبدیلی و تولیدی یکی از بازارهای هدف عربستان برای تأمین و خرید بسیاری از کالاهای موردنیاز است از طرفی مشهد به واسطه لقب گرفت شهر جهانی گوهرسنگها به یکی از مراکز مهم خریدوفروش سنگهای قیمتی تبدیلشده است که گردشگران و تجار عربستان خواهان حضور و تجارت در آن هستند.
رونق در حوزه سنگهای قیمتی
مشهد مقدس که سالهاست لقب شهر جهانی گوهرسنگها را به دوش میکشد با تیرگی روابط بین ایران و عربستان مشتریان بسیاری را از دست داد و لذا ضررهای غیرقابل جبرانی را متحمل شد.
بهبود روابط با عربستان و ازسرگیری روابط تجاری سیاسی این روزها روزنهای از امید در دل هنرمندان این شهر جهانی ایجاد کرده است زیرا کشورهای حوزه خلیجفارس یکی از مشتریان پر و پا قرص سنگهای قیمتی ایران و بهویژه شهر مقدس مشهد هستند.
مشهد مقدس که سالهاست لقب شهر جهانی گوهرسنگها را به دوش میکشد با تیرگی روابط بین ایران و عربستان مشتریان بسیاری را از دست داد و لذا ضررهای غیرقابل جبرانی را متحمل شد
به گزارش خبرنگار بازار تیرگی روابط با عربستان در طی سالهای گذشته موجب شد تا پای دلالان عراقی و سایر کشورها برای بازاریابی در عربستان به حوزه سنگهای قیمتی باز شود و لذا این بازار پرسود از دست ایرانیها خارج شد.
رئیس اتحادیه فیروزه تراشان مشهد بابیان اینکه قبل از تیرگی روابط یکی از بازارهای صادراتی گوهرسنگها را کشور عربستان تشکیل میداد اظهار میکند: بعد از بروز مشکلات سیاسی، تجار و بازرگانان گوهرسنگها بهویژه فیروزه از طریق عراق وارد ارتباط شدند و کالای خود را برای فروش به این کشور ارسال میکردند.
مجید مدالیان بابیان اینکه صعودیها یکی از مشتریان ثابت زمرد، فیروزه و عقیق هستند اظهار کرد: در برابر افزایش قیمت دلار، صنایعدستی ما بسیار ارزان تمام میشود و با نگاه دقیق یک فرصت درآمدی عالی برای رونق بازار جواهرات و گوهرسنگها بهحساب میآید.
وی بابیان اینکه از زمان انجام توافقات اولیه تولید فیروزه نیز در مشهد افزون بر ۳۰ درصد افزایش داشته است بیان کرد:
تولیدکنندگان با در نظر گرفتن شرایط قبل از اتفاقات و حجمی که از بازار در اختیار داشتهاند در حال تولیداتی هستند که مطابق سلیقه مشتری عربستانی است.
رئیس اتحادیه فیروزه تراشان مشهد با اشاره به ظرفیت حضور مسلمانان جهان در عربستان بیان کرد: عربستان کشوری توریست پذیر است و مسلمانان از سراسر جهان به آن سفر میکنند و همین امر فرصت مهمی است که میتواند بهویژه برای تجار و صادرکنندگان گوهرسنگها بسیار سودآور باشد.
نبض گردشگری سلامت
عضو انجمن گردشگری سلامت ایران نیز بابیان اینکه بهبود روابط با عربستان تأثیر مستقیم و بسزایی در بهبود صنعت گردشگری سلامت دارد اظهار کرد: بهبود روابط با عربستان به اقتصاد گردشگری کمک خواهد کرد و موجب خواهد شد تا سرمایهگذاری بیشتری برای ارائه خدمات در این حوزه انجام بپذیرد.
حسین نیکونام بابیان اینکه توسعه روابط سیاسی به حضور سایر گردشگران کشورهای حوزه خلیجفارس در ایران دامن خواهد زد به بازار گفت: درهرصورت بهبود روابط باعث بهبود بازار دیگر کشورها نیز خواهد شد و در صورت رفع محدودیتهای سیاسی ورودی ما از کشورهای بحرین، کویت و عمان افزایش خواهد یافت.
وی عنوان کرد: تیرگی روابط با عربستان موجب شده بود تا گردشگران سایر کشورها نیز بااحتیاط بیشتری دست به سفر بزنند و این موضوع همچنین باعث شده بود تا سایر کشورهای منطقه به رقیب ایران در این حوزه تبدیل شوند.
تیرگی روابط با عربستان موجب شده بود تا گردشگران سایر کشورها نیز بااحتیاط بیشتری دست به سفر بزنند و این موضوع همچنین باعث شده بود تا سایر کشورهای منطقه به رقیب ایران درحوزه گردشگری سلامت تبدیل شوند
وی بابیان اینکه بهطور حتم ازاینپس شاهد افزایش و تردد گردشگران سایر کشورها مانند شهروندان کویت، امارات، بحرین، عمان و برخی دیگر از کشورهای حاشیه خلیجفارس به ایران و بهویژه شهر مقدس مشهد خواهیم بود افزود: مشهد مقدس به دلیل برخورداری از جاذبههای گردشگری، درمانی و همچنین زیارتی یکی از مقاصد مهم گردشگران حوزه خلیجفارس است که در طی سالهای گذشته به دلیل تیرگی روابط هر دو طرف از این مزایا محروم مانده بودند.
بازارهای جدید صادراتی
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی نیز بابیان اینکه توسعه روابط تجاری و سیاسی با عربستان تأثیر بسزایی در بهبود اقتصاد دارد اظهار میکند: توسعه صنعت گردشگری، سرمایهگذاری در حوزه نفت و گاز و حتی صادرات کالاهایی همچون میوه ازجمله حوزههایی است که در توسعه روابط اقتصادی با عربستان تأثیرگذار است.
کاظم شیردل ابراز میکند: متأسفانه تیرگی روابط با کشورهای حوزه خلیجفارس در طی سالهای گذشته موجب شد تا بسیاری از کالاهای صادراتی ما به این کشورها توسط سایر بازارها جایگزین شود و لذا فرصت مناسبی است تا دوباره هیئتهای تجاری بتوانند بازار صادراتی گذشته را هدفگذاری و به دست بگیرند.
وی با تأکید بر این موضوع که در این راستا نیاز است تا سازمان توسعه تجارت با برگزاری نمایشگاه با حضور هیئتهای تجاری دو طرف بازارهای جدید را بازیابی کنند ادامه میدهد: در طی سالهای گذشته شرایط تولید و صادرات تغییر کرده و لذا باید با سفر هیئتهای تجاری دو کشور برای شرایط جدید برنامهریزی کنیم.
وی مهمترین دستاورد بهبود روابط با عربستان را توسعه روابط و افزایش صادرات به کشورهای «سی.آی.اس» عنوان کرده و ابراز میکند: بیشترین صادرات به آسیای میانه از طریق خراسان رضوی انجام میشود و لذا نهتنها این استان در این حوزه نقشآفرین است بلکه افقهای جدید و تازهای برای تولید محصولات ایجاد خواهد شد.
برقراری پرواز مشهد- جده
در همین حال رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان رضوی ازسرگیری خط پروازی مشهد- جده پس از گفتوگوی مسئولان هوایی خبر می دهد.
محمد بهشتی منفرد اظهار کرد: خط پروازی مشهد- جده بعد از مذاکرات مسئولان بخش هوایی ۲ کشور ایران و عربستان در نخستین فرصت ممکن برقرار میشود.
خط پروازی مشهد- جده بعد از مذاکرات مسئولان بخش هوایی ۲ کشور ایران و عربستان در نخستین فرصت ممکن برقرار میشود
رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان رضوی با اشاره به تداوم فعالیت هیئت عربستانی در مشهد افزود: ازسرگیری پروازها از مشهد به عربستان ارتباطی با نشست مشترک با هیئت سعودی در این شهر ندارد و منوط به گفتوگوی مسئولان بخش هوایی ۲ کشور است.
محمد بهشتی منفرد در خصوص تاریخ دقیق بازگشایی کنسولگری عربستان در مشهد نیز اظهار کرد: ایران و عربستان آنقدر برای بازگشایی اماکن دیپلماتیک خود در خاک یکدیگر جدی هستند که با توجه به زمانبر بودن آمادهسازی ساختمانهای موجود، در تلاشاند یکی از هتلهای مشهد بهعنوان مکانی موقت برای انجام فعالیتهای کنسولی انتخاب شود و هیئتی از عربستان با استقرار در این هتل فعالیتهای خود را آغاز کند.
وی افزود: بهزودی زوار عربستانی برای زیارت حضرت امام رضا(ع) که نزد ما ایرانیان و مسلمانان جهان بسیار محترم است، به مشهد خواهند آمد و زوار ایرانی نیز برای حج تمتع و عمره و زیارت مرقد شریف حضرت نبی اکرم(ص) عازم مکه مکرمه و مدینه منوره خواهند شد. همچنین انشا الله شاهد بازگشایی سفارت و سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران تا قبل از حج تمتع در ریاض و جده خواهیم بود. ما سفر شما و هیئت ایرانی برای بازگشایی سفارت و سرکنسولگریهای ۲ کشور در ماه مبارک رمضان را به فال نیک گرفته و انشاءالله شاهد برکات آن در آینده نزدیک خواهیم بود.
امضای سندهای راهبردی
گامهای اجرایی توافق اسفند۱۴۰۱ تهران و ریاض در دیدار هفدهم فروردینماه جاری برداشته شد. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از دو سند راهبردی درزمینهٔ توافقهای امنیتی و همکاریهای گسترده و فراگیر در عرصههای دیگر برخوردارند و در این دیدار بر ضرورت تشکیل هرچه سریعتر کمیسیون مشترک و کمیتههای پیگیری مفاد اسناد مزبور تأکید شده است. مقدمه این اقدام تجدید مناسبات دیپلماتیک است که با اعزام هیئتهای فنی و دیپلماتیک دو کشور، در مسیر بازگشایی سفارتخانهها و سرکنسولگریها پس از عید سعید فطر قرارگرفتهایم.
در این میان نکته بسیار حائز اهمیت، تقویت مناسبات زیرساختی است. با سفر اردیبهشتماه آینده وزیر اقتصاد و دارایی ایران به عربستان سعودی زمینههای لازم برای فعالیت بخشهای خصوصی، تبادلات مالی و تجاری بهویژه سرمایهگذاریهای مشترک و معافیتهای تعرفهای فیمابین فراهم خواهد شد و در سفر آینده ریاست جمهوری نهایی و به امضا خواهد رسید.